Na wystawie zaprezentowano kilkadziesiąt obrazów, które prowadzą widza ścieżkami rozwoju sztuki polskiej, odkrywania awangardy europejskiej i transponowania jej na własne realizacje twórcze.
Kolekcję otwierają wielkie artystyczne osobowości w malarstwie polskim, głównie z drugiej połowy XIX wieku, m.in.: Józef Chełmoński, Jan Stanisławski czy Jacek Malczewski. Pragnienie - zatruta studnia Malczewskiego czy szkice koni Piotra Michałowskiego, to tylko niektóre tytuły mistrzów malarstwa na wystawie.
Kolejną grupę stanowią artyści, na twórczości których zdobycze malarstwa francuskiego i w ogóle europejskiego odcisnęły niezatarte piętno i stanowiły o ich artystycznym rozwoju. Prezentowani malarze skupieni wokół krakowsko-paryskiego profesora Józefa Pankiewicza, to oprócz grupy kapistów, m.in.: niezwykle oryginalny Simon Mondzain, czy Jan Rubczak. Odrębnym malarzem, lecz odznaczającym się swoistą kolorystyczną wizją był Eugeniusz Eibisch. Fascynacje środowiskiem francuskim, bohemą artystyczną, ale i osobiste nostalgie i tęsknoty za małomiasteczkową prowincją – te wszystkie treści wyrażają w swych obrazach tzw. „polscy paryżanie”.
Niewątpliwy wpływ na kolonię artystów w Paryżu miał Władysław Ślewiński, który propagował estetykę Gauguina wśród takich malarzy jak Gustaw Gwozdecki, Mojżesz Kisling, Henryk Hayden, Tadeusz Makowski. Związki z tym nurtem mieli także Henryk Epstein, Roman Kramsztyk, Leopold Gottlieb czy Zygmunt Menkes.
Odrębną część wystawy stanowi malarstwo kobiet, tworzących nad Sekwaną na przełomie XIX i XX wieku. Za inicjatorkę i opiekunkę środowiska polskich twórczyń w Paryżu uznawana jest Olga Boznańska. A nieco wcześniej rozpoczęła paryską drogę polskich artystek niezwykle utalentowana, lecz przedwcześnie zmarła Anna Bilińska-Bohdanowicz. Na wystawie oprócz wspomnianych, zobaczymy także Melę Muter, uważaną za jedną z najwybitniejszych kobiet ówczesnego malarstwa. Zaprezentowana zostanie też Alicja Halicka, która wniosła istotny wkład do dorobku kubizmu.
Prezentowane na wystawie prace pochodzą z kolekcji Toma Podla, Amerykanina polskiego pochodzenia, która skupia głównie prace z końca XIX oraz z początku XX wieku. Poszukując swojej tożsamości, zamykając krąg rodzinnych wędrówek, Tom Podl zgromadził pokaźny, prawdopodobnie największy taki zbiór malarstwa polskiego w Stanach Zjednoczonych. Kolekcja składa się z ponad 150 obrazów oraz kilku rzeźb artystów polskich oraz pochodzenia żydowskiego tworzących na emigracji, wywodzących się głównie z tzw. École de Paris, fenomenu na gruncie sztuki polskiej i europejskiej. Wspólnym mianownikiem dla większości artystów tworzących zbiór jest więc Paryż, stanowiący większy lub mniejszy epizod w ich drodze artystycznej. Ta niezwykle wartościowa i interesująca kolekcja znajduje się od kilku lat w dyspozycji Muzeum Regionalnego w Stalowej Woli na zasadach długoterminowego depozytu.
Kurator wystawy: Anna Szlązak
